کد مطلب:193981 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:184

مراتب سبک شمردن نماز
مرحوم شیخ عبدالرحیم قمی می فرمود: چه بسا انسان روز قیامت وقتی به نامه اعمال خود بنگرد، ببیند یك نماز دو ركعتی كامل در آن وجود ندارد؛ چرا كه هیچ گاه نتوانسته دو ركعت نماز را با حضور قلب و حواس جمع از اول تا آخر بخواند. البته، استخفاف در نماز مراتبی دارد و حالت انسان ها در این مسئله متفاوت است. گاهی ممكن است انسان برای قضا شدن نماز صبح آن قدر اهمیت قائل باشد كه اگر روزی نماز صبحش قضا شود تا پایان آن روز اندوهگین باشد و احساس كند بسیار زیان كرده است. این هم یك مرتبه از استخفاف است. اما ممكن است شخص دیگری همیشه اول وقت در نماز جماعت حاضر شود، ولی تا تكبیرة الاحرام بگوید تفكر عمیق او درباره مشكلات روزمره اش آغاز شود.

در روایات آمده است روز قیامت، هنگامی كه نامه اعمال به دست انسان می رسد و در آن می نگرد، می بیند نماز ظهرش دو ركعت ثبت شده، نماز مغرب یك ركعت، و



[ صفحه 193]



گاهی فقط از یك نماز یك ذكر سجده در نامه اعمال ثبت شده است؛ زیرا فقط آن قسمت از نماز را با توجه و حضور قلب خوانده است.

حال اگر نصف یا ثلث نماز ثبت شده باشد، امیدی هست، اما گاهی حتی یك كلمه هم ثبت نمی شود.

این هم یك مرتبه از استخفاف است. بی توجهی در نماز موجب بطلان آن نمی شود و این خود نعمتی بس بزرگ است، و الا مؤمنان مصیبتی عظیم در پیش داشتید. چرا كه این نمازها به هر حال مرتبه پایینی از نماز است.

در روایت آمده است كه امام حسن مجتبی علیه السلام، هنگام وضو گرفتن و مهیا شدن برای نماز، رنگ رخسار مباركشان تغییر می كرد و چهره آن حضرت زرد می شد. «ألا و ان لكل مأموم اماما؛ بدانید كه هر مأمومی باید به امام خود اقتدا كند و اعمال خود را از او یاد گیرد». باید انسان آهسته آهسته از درجه استخفاف بكاهد تا بتواند تا اندازه ای سطح اعمال خود را بالا برد. نماز ستون دین است و در روایات از آن به عنوان «عمود الدین» [1] تعبیر شده و قبولی دیگر اعمال بسته به قبولی نماز است. سرنخ قبولی نماز نیز در این فرمایش امام روشن شده است. آری، جدیت در طاعت الهی و استقامت در این راه باعث قبولی نماز در درگاه حق تعالی می شود.


[1] تهذيب، ج 2، ص 237.